‘Gigaton’, het explosieve nieuwe album van Pearl Jam, toont hart en ziel

Het aantal bands dat eind jaren ‘80 met grunge een nieuw genre op de muziekkaart zette en vandaag nog altijd relevant is, valt op één hand van een onvoorzichtige plankenzager te tellen. Pearl Jam is zo’n band. Er is veel gezegd en geschreven over hun formule en sound, maar dat is puur theorie. De praktijk zegt het veel beter: meer dan 85 miljoen verkochte albums, waarvan de vorige, ‘Lightning Bolt’ uit 2013, hun vijfde was die nummer 1 haalde in de States. Oh, ja, en er was ook nog die Grammy Award.

De nieuwste plaat van Pearl Jam heet ‘Gigaton’. Een term die meestal gebruikt wordt voor de hoeveelheid energie die vrijkomt bij een atoomexplosie. Een titel op het lijf geschreven van en voor een band die zowel voor zijn live optredens als voor zijn albums al sinds zijn beginjaren overladen wordt met de eremedailles ‘energiek’ en ‘explosief’. Frontman Eddie Vedder en zijn muzikale medeplichtigen zijn intussen de jongsten niet meer, maar wie de losse single ‘Can’t Deny Me’ uit 2018 meepikte, weet dat er niets aan intensiteit is ingeboet. Een perfecte voorbode voor ‘Gigaton’, zo blijkt.

“Het werk aan dit album was een lange onderneming”, zei Mike McCready, gitarist van Pearl Jam. “Het was bij momenten emotioneel behoorlijk donker en verwarrend. Maar tegelijk ook een opwindende en experimentele reis naar muzikale verlossing. Samen met de band aan ‘Gigaton’ werken vulde me opnieuw met liefde. Het gaf me ook meer inzicht in de nood aan menselijke connectie in deze tijd waarin we leven.”

Dat gitarist McCready het nieuwe Pearl Jam-album toelicht, is typisch voor de band. Natuurlijk staat frontman Eddie Vedder meestal in het spotlicht, maar net zo zeldzaam als hun langdurige relevantie is het feit dat de zanger Vedder, de gitaristen McCready en Stone Gossard en de bassist Jeff Ament er al van het eerste uur in 1990 bij zijn. En de drummer Matt Cameron draait intussen ook al twee decennia mee. Zoiets creëert een zekere synergie die alleen maar sterker wordt en dat hoor je op ‘Gigaton’.

Wie vertrouwd is met het eerdere werk van Pearl Jam weet dat de band altijd heel open is geweest over de invloed van heel wat artiesten op hun sound. Met voorop The Who, Kiss en natuurlijk ook Neil Young. In ‘Dance of the Clairvoyants’, de eerste single van ‘Gigaton’, horen kenners een heel andere vibe. Die van Talking Heads, een band uit de jaren ‘80 waar een 17-jarige superfan Vedder ooit het hele land voor doorkruiste om hen live aan het werk te zien. Dat het nummer iets anders klinkt dan de rest van het album, is verder nog te danken aan het feit dat Pearl Jam er ook wat van ‘Red Rain’ van Peter Gabriel overheen strooit.

“Die eerste single illustreert een van de uiterste muzikale grenzen die we nog nooit opzochten”, zegt de andere gitarist Stone Gossard. “Een nieuwe manier om onze individuele talenten in elkaar te passen. Er zitten absoluut ook wat heel pure rocksongs tussen”, stelt hij de fans gerust. Fans met ‘moeilijke’ buren investeren dus maar beter in een goede hoofdtelefoon. Net zoals er ook een paar heel fragiele en eenvoudige ballades op ‘Gigaton’ staan. “Dit album heeft het allemaal. Denk ik toch. En bovenal, het is helemaal en allemaal wie we zijn.”

Stone Gossard benadrukt wel de sleutelrol die Eddie Vedder speelde in hoe ‘Gigaton’ zijn uiteindelijke vorm kreeg. “We hadden echt een grote stapel songs en hij spendeerde ruim twee maanden aan het selecteren van die nummers die er om een of andere reden uitsprongen. Het album zoals het er nu staat, verschilt ongetwijfeld van de versie die wij elk individueel voor ogen hadden, maar het resultaat vat volgens mij echt wel de ziel van Pearl Jam.”