Maze Runner: Death Cure

‘Maze Runner’, de eerste film in deze succesvolle trilogie naar de gelijknamige boeken van James Dashner, bracht in 2014 een heel diverse en getalenteerde groep jonge acteurs samen. We leerden hen kennen als de onvrijwillige gevangenen in de ‘glade’, een open plek in een bos, omringd door een continu veranderend labyrint met meer dan dertig meter hoge muren. Een jonge, gevangen gemeenschap met maar een doel: ontsnappen uit dit dodelijke doolhof.

Wanneer een zekere Thomas in deze groep gegooid werd, niet veel later gevolgd door Teresa, zou alles veranderen. Niet zonder kleerscheuren of tragische verliezen, vonden ze de uitweg en botsten daarbij op een ijzingwekkende waarheid: ze waren proefkonijnen in een groots opgezet en meedogenloos experiment. Die eerste Maze Runner-film werd een gigantische hit en iedereen - zelfs de miljoenen fans van de boeken, die al enigszins wisten wat zou volgen - keek uit naar de opvolger.

Die opvolger kwam er eind 2018 en heette ‘Maze Runner: The Scorch Trials’. Daarin leren de ‘gladers’ dat ze niet de enige gedwongen deelnemers zijn. Er bleken andere doolhoven te bestaan. Ze maakten ook kennis met WCKD, de schimmige organisatie die hen voor deze vaak dodelijke proeven selecteerde. Een organisatie die beweerde niets dan het beste met hen voor te hebben. Een bewering waar Thomas, de leider tegen wil en dank van het groepje jongeren, aan twijfelde. Met wat overbleef van zijn tragisch slinkende bende en een handvol andere overlevenden ontvluchtte Thomas hun ‘redders’. Ze zochten hun heil nog liever in de ‘scorch’, de onherbergzame woestenij die volgens WCKD alles was wat er overbleef van de wereld.

In die wereld komen ze in contact met een verzetsbeweging. De manipulaties van WCKD en de continue strijd op leven en dood zorgen helaas ook voor een dramatische breuk binnen de oorspronkelijke gladers. Het tweede hoofdstuk in de filmsaga eindigde met Thomas’ belofte om “WCKD te zullen stoppen” en het brein erachter, “Ava Paige te zullen vermoorden”. Daarvoor was het echter wachten op de derde in de reeks, die de al epische trilogie met nieuwe, ontzagwekkende verrassingen zou afsluiten.

Die derde deel heet ‘Maze Runner: Death Cure’. Die trapt ruwweg zes maanden na de laatste scène van de voorganger af en doet dat met een vliegende start. De overlevenden van de finale confrontatie in die voorgangers hebben nieuwe objectieven: een van hun lotgenoten uit de klauwen van WCKD redden, en een toevluchtsoord vinden waar ze veilig zijn voor datzelfde WCKD en voor de ziekte die de wereldbevolking nagenoeg uitroeide.

Wes Bal regisseert voor de derde keer op rij en slaagt erin om ook deze film weer van een totaal nieuwe look-and-feel te voorzien. De eerste was opgetrokken uit beton en ruïnes, de tweede uit zand en roest, en deze derde doet het met glas en staal. Een wereld waarvan de jonge avonturiers aanvankelijk niet eens echt zeker van zijn dat hij wel bestaat. Een verraderlijke, indrukwekkende en dus ook perfecte plek om de finale confrontatie met WCKD aan te gaan.

De fans van de boeken hebben al opgemerkt dat het voorstellen van dat verzet tegen WCKD pas in de derde boek aan bod komt, maar in de films al naar het einde van de tweede werd geschoven. Regisseur Wes Bal durft af te wijken van die boeken, maar doet dat altijd in samenspraak met de auteur. Dat maakt dat wie de boeken uit zijn of haar hoofd kent, lang niet altijd weet wat hem of haar te wachten staat. Bal weet dat lezers altijd heel kritisch en beschermend zijn over de manier waarop personages en gebeurtenissen verfilmd worden, maar precies door die samenwerking met de auteur mag zelfs de trouwste fan op beide oren slapen.

Deze derde en laatste Maze Runner-film opent overigens met een intense spektakelscène die niet in de boeken voorkomt. Een scène waarin Thomas en zijn ‘volgelingen’ een trein vol jongeren redt, die op weg waren naar de testlaboratoria van WCKD. Wie de voorgaande films zag, is al een en ander gewend, maar weet gelijk dat de makers voor dit sluitstuk een versnelling hoger schakelen. Een verbluffende opener die meteen de toon zet voor wat volgt. Naast die zoektocht naar een veilige haven in een dodelijk vijandige wereld draait het in deze film eigenlijk om een epische reddingsmissie.

De originele trilogie werd oorspronkelijk geschreven voor een publiek van jongvolwassenen, maar net zoals dat met de ‘Twilight Saga’ en ‘The Hunger Games’ het geval was, scoorden zowel de boeken als de verfilmingen een veel breder publiek. En net zoals die extreem populaire voorbeelden ligt de nadruk uiteindelijk meer op dat ‘volwassen’ dan op ‘jong’. Net zoals het gruwelijke onderwerp schuwen noch de auteur noch de filmmakers het grimmige kantje niet. Het aantal jonge helden dat de tweede film niet haalde, is groot, de gebeurtenissen in de opvolger maakten nog meer slachtoffers en ook deze derde telt weer heel wat schokkende afvallers. Die zestien staat er niet voor niets op het Blu-ray-doosje.

Het is niet eens zeker of Thomas de allerlaatste scène van ‘Maze Runner: Death Cure’ haalt. Al gunnen we het acteur Dylan O’Brien het wel. Sterk hoe die breekbaar en onbuigzaam in een personage wurmt, en op een geloofwaardige manier een personage neerzet dat een stap voorwaarts zet wanneer iedereen om hem heen geneigd is een stap terug te schuifelen.

Nog een naam om in de gaten te houden: Kaya Scodelario als Teresa. Je zag haar wellicht al in de laatste ‘Pirates of the Caribbean’ Johnny Depp van weerwerk voorzien. Minstens zo sterk in een geweldig onderkoelde schurkenrol is Patricia Clarkson als de gehate Dr. Ava Paige. De echte hoofdrol is echter weggelegd voor de wervelende actie die met precies getimede, emotionele adempauzes de 141 minuten looptijd maar half zo lang doet lijken.

Tijdens de opnames van de spectaculaire openingsscène kwam hoofdrolspeler Dylan O’Brien onder de wagen terecht waar hij uitsprong en werd hij even meegesleept. Gevolg: een zware hersenschudding, gebroken kaakbenen en oogkas, en ernstige spierscheuren. Zijn herstel duurde langer dan verwacht en legde de hele productie maandenlang stil. Het eerste deel van het shot waarin het allemaal gruwelijk misliep, werd uiteindelijk wel in de film gebruikt.