Thuis zitten? Begin aan de grote lenteschoonmaak, van kamer tot kamer

Leg vooraf de volgorde vast waarin je zal werken bij je lenteschoonmaak. Een goede stelregel hier is: van boven naar onder werken. Waarom? Omdat het een efficiëntere manier van opruimen is. Als de kamers boven al zijn opgeruimd, ga je spullen uit pakweg de keuken minder snel weer zonder nadenken op zolder zetten. Als je klaar bent met een ruimte, neem jezelf dan voor om er geen extra spullen meer te zetten - behalve misschien dingen die er echt thuishoren. Sluit de deur en laat de opgeruimde kamer ongemoeid. Verzamel het gerief dat je niet meer nodig hebt of waar je geen blijf mee weet liever ergens beneden (in de garage, de kelder, de gang), zodat je aan het einde van de grote schoonmaak kunt beslissen wat je er finaal mee gaat doen (zie kader ‘Waar kun je met je spullen heen?’). Woon je op een appartement of in een bungalow? Begin dan met de bergruimte(s), dan de slaapkamer(s), dan de badkamer en als laatste de keuken en leefruimte.

Voorbereiding is alles, ook bij de lenteschoonmaak. Maak een weekplan met wanneer je welke ruimte(s) aanpakt. Maak een urenlange playlist met uptempo-nummers waar je energie van krijgt. Leg een comfortabele, sportieve outfit klaar die vuil mag worden. Maak een lijst met dingen die niet vaak gepoetst worden en die je nu zeker niet mag vergeten: de bovenkant van kasten en lichtarmaturen, plinten, radiatoren, enzovoort. Maak een lijst van toestellen die een opknapbeurt kunnen gebruiken, keukentoestellen in het bijzonder.

Zorg dat je alle nodige onderhoudsproducten vooraf in huis hebt: allesreiniger of detergent om een ontvettend sopje te maken, maar eventueel ook speciale producten zoals een ovenreiniger, ontkalker, enzovoort. Een paar goede microvezeldoeken en wat oude keukenhanddoeken om alles droog te maken zijn verder je trouwste poetsvrienden. Liggen er kaders te wachten om opgehangen te worden of staan er vaasjes in de kast die nog altijd geen plekje hebben gekregen? Haal ze uit en zet ze klaar, want er is niets leuker dan tijdens de grote schoonmaakweek een ruimte op te frissen met iets nieuws. Tijd om erin te vliegen nu!

Dit zijn de plekken die tijdens de (twee)wekelijkse poetsbeurt meestal worden overgeslagen. Nu is het ideale moment om ze op te ruimen, spullen te sorteren, het containerpark te bezoeken, rekken en werkmateriaal af te stoffen, spinnenwebben te verwijderen, vloeren een goede schrobbeurt te geven, enzovoort.

Het grootste opruimwerk in de slaapkamer is voor de meeste mensen de kleerkast onder handen nemen. Die moet helemaal leeg worden gehaald voor de grote schoonmaak, en dat is dan meteen de perfecte gelegenheid om al je kleding te sorteren. Dingen die je niet meer draagt, gaan onverbiddelijk de deur uit. Berg je dikke winterjassen en -truien op als het weer het al toelaat en haal je garderobe voor mildere temperaturen boven.

Verder is het in de slaapkamer vooral het bed dat je onverdeelde aandacht verdient. Een goede stofzuigbeurt van de matras - eventueel met een koppelstukje voor textiel - verwijdert vuil, haren en zelfs huisstofmijt. Doe dit trouwens liefst meer dan een keer per jaar. Keer je matras ook om, zodat de bovenkant onderaan komt te liggen. Geabsorbeerd vocht kan zo makkelijker weg en de matras behoudt beter zijn veerkracht. Bij sommige matrassen mag je de boven- en onderkant niet verwisselen, maar meestal mag je wel nog van voor naar achter draaien - in de lengte dus. Zo wordt je gewicht over de matras verdeeld en voorkom je dat er zich kuilen vormen. Vervang verder al het beddengoed en geef ook je donsdeken een wasbeurt - in de wasserette of bij de droogkuis als het niet in je eigen wasmachine past of als het niet in de gewone wasmachine mag.

Ook hier weer mogen alle kasten leeggemaakt en gesopt worden, de spullen gesorteerd en netjes teruggezet. Staaltjes die je nooit meer zal gebruiken, douchegel waar je jeuk van krijgt, shampoo waarvan je haar vet wordt, vervallen make-upproducten: de vuilniszak in. Geef je douchegordijn een wasbeurt, ontstop afvoerputjes en geef alles een grondige sopbeurt. Ook de tegeltjes waarmee de badkamerwanden bekleed zijn, verdienen nu een poetsbeurt van boven tot onder.

De keuken is wellicht de plek in huis waar je het meeste werk aan hebt. Begin alvast met alle proviandkasten en de koelkast te legen en te kijken wat over de houdbaarheidsdatum is. Reinig alles tot in de puntjes en zet daarna alles netjes geordend terug. Ga ook de diepvriezer te lijf: maak hem helemaal leeg, laat hem ontdooien en poets hem grondig. Wist je trouwens dat heel wat diepvriezers tegenwoordig functies hebben die voorkomen dat je de diepvriezer al te vaak moet ontdooien en reinigen? Met zogenaamde No Frost-functies treedt er in die toestellen veel minder ijs- en condensvorming op, dankzij een ingenieus luchtcirculatiesysteem. Gelijkaardige systemen vind je ook terug in sommige droogkasten: Bosch heeft bijvoorbeeld een SelfCleaning Condenser-technologie ontwikkeld die het manueel reinigen van je droogkast overbodig maakt.

Ook de laden met bestek en potten en pannen haal je leeg en maak je schoon. Stop de roosters van je afzuigkap in een sopje of in de vaatwasser, en maak de microgolfoven schoon door er water met wat azijn en schijfjes citroen in te laten stomen. Laat de vaatwasser leeg draaien, met soda en op de hoogste stand. De oven reinigen is geen evidente klus. Je moet er een heavy-duty reiniger voor gebruiken, laten inwerken en goed schrobben en naspoelen. Je kunt het ook natuurlijker aanpakken, met citroenen en baksoda. Leg schijfjes citroen in een ovenvast schaaltje en laat dit ongeveer tien minuten in een warme oven staan. Door de warmte verdampt de citroen, wat ervoor zorgt dat vuil makkelijker loskomt. Nadien kun je de oven een paar uurtjes laten inweken met een papje van baksoda en water - eventueel aangevuld met een paar druppels etherische olie - en nadien proper wrijven. Bakplaten en roosters reinig je door ze een paar uren in een teil te laten weken met bijvoorbeeld een vaatwastablet of sodakristallen.

Extra tip? Begin je ovenreiniging door met de stofzuiger alle kruimels uit de oven te zuigen. Maar wist je dat de nieuwste ovens daar vaak een ingebouwde functie voor hebben? Door middel van pyrolyse wordt de oven gereinigd: het toestel wordt verhit tot een extreem hoge temperatuur, tot wel 500 graden Celsius, waardoor het aangekoekte vuil gewoon verkoolt, verbrokkelt en op de bodem van de oven valt. Nadien hoef je dat vuil enkel weg te vegen met een doekje. Een ander systeem werkt met behulp van katalysatorplaten die aan de zijkanten en soms aan de achterkant van de oven zitten, en tijdens het bakproces vuil en vet opnemen. Een zelfreinigende oven bespaart je veel tijd en gedoe.

Naast het voor de hand liggende opruim- en poetswerk van kastjes en wandmeubelen kun je tijdens de grote schoonmaak wat extra aandacht besteden aan het onderhoud van meubelen. Houten meubelen krijgen een laagje olie of boenwas, waarna ze plechtig worden opgeblonken, en ook lederen zetels krijgen een voedingsbeurt en zijn erna weer beter beschermd. Ook een eventuele houten vloer kan nu een laagje speciale zeep of olie gebruiken.