Wat zuigt een stofzuiger precies allemaal op?

Herkenbaar: het geratel van iets hards dat door de slang of stang van je stofzuiger het vuilreservoir ingezogen wordt. De twijfel of het gewoon een steentje is dat de jongste via zijn sneakerzolen je huis in droeg, of die oorbel die al weken zoek is. Soms betekent dat je in een halfvolle stofzak zit te graaien. Heb je een model zonder zak en met een transparant reservoir, dan kun je een bij voorbaat vergeefse zoektocht misschien vermijden. In beide gevallen zag je daar vooral het ‘stof’ dat je stofzuiger opzoog. Maar wat is dat precies?

Bij een stofzuiger heeft men het meestal over vuil- en stofdeeltjes. Een handige, maar vage verzamelterm voor wat eigenlijk een groot en gevarieerd aantal dingen blijkt. Die hebben wel allemaal wel een ding gemeen: in tegenstelling tot die oorbel willen we er van af. In de eerste plaats omdat we naar een schone woning streven. In de tweede plaats omdat vandaag schoon samengaat met een hygiënisch leefomgeving. De geruststelling die daar vaak aan vasthangt, zit dus niet enkel tussen onze oren.

Die stof- en vuildeeltjes worden door zowel wetenschappers als door de ingenieurs van Dyson op verschillende manieren ingedeeld. De meest voorkomende is al naargelang de grootte. Van grof vuil via fijn stof tot microscopisch klein. Soms lees je op de verpakking of website van stofzuigers bijvoorbeeld “stofdeeltjes tot 10 µm”. Die µm staat dan voor micrometer, oftewel een duizendste van een millimeter. De gewone mens kan zich misschien nog iets voorstellen bij een suikerkorrel van 500 µm, en misschien ook nog bij een fijn zandkorreltje van 180 µm. Maar nog kleiner, dat is moeilijk te vatten.

Dat is ook niet belangrijk. Wat je echter wel moet weten, is dat grotere stof- en vuildeeltjes vaker ‘braaf’ op de grond of meubels blijven liggen, terwijl de kleinere makkelijker en langer door de lucht zweven én ingeademd kunnen worden. Dat brengt ons bij dat andere belangrijke onderscheid in stof- en vuildeeltjes: schadelijke en onschadelijke. Een vlo is niet veel kleiner dan die suikerkorrel en een al even onwelkome stofmijt is qua omvang vergelijkbaar met een hele fijne zandkorrel, dus de grootte is relatief.

Toch geldt over het algemeen: kleiner is schadelijker. En ‘klein’ betekent hier meestal ‘niet met het blote oog te zien’. Op zich is een ‘onzichtbare’ huidschilfer van 60 µm niet gevaarlijk, maar ze voeden wel de stofmijten. Heel wat mensen zijn ook allergisch voor de stoffen die aan huidschilfers van bepaalde huisdieren kleven. Die allergenen en pollen zelf zijn nog kleiner en meten rond de 10 µm.

Deze duik in het reservoir van je stofzuiger bewijst dat dit toestel een belangrijke functie vervult. Je gebruikt dus liever een exemplaar dat weg weet met stof- en vuildeeltjes van elk formaat. Liefst met een goede filter en een hygiënisch systeem om dat vuilreservoir te legen. Sommige van de betere modellen gaan zelfs nog een stapje verder. Zo gebruikt de Dyson V15 Detect Absolute een laser om onzichtbaar stof te onthullen en vertelt dit toestel je alles over de aantallen en omvang van het opgezogen stof. Op de feature om je verloren oorbel terug te vinden blijft het vooralsnog wachten.