Airco uitgelegd: strijd tegen de hitte

Uitzonderlijk warme zomers maken dat mensen oplossingen zoeken om het in hun huis lekker fris te houden. Zeker de slaapkamer heeft nood aan wat koelte, want slecht slapen door de plakkerige hitte, dat kennen we allemaal toch? Wist je trouwens dat het veel moeilijker is om het in de zomer koel te houden dan om het tijdens koude winterdagen warm in huis te houden? Het kost drie keer meer energie om een ruimte een graad af te koelen dan om ze een graad op te warmen - en dan hebben we het niet over de kost van een airco.

Zit jij volop in de bouw- of verbouwfase van je droomhuis? Vergeet dan zeker niet om na te denken over een efficiënte koeloptie en het al meteen in je huis te integreren. Dat is hoe dan ook gemakkelijker en eleganter dan later een oplossing te moeten toevoegen. Een vaste airco-installatie is de stabielste oplossing om je huis koel te houden, maar kost ook wel wat. Een andere optie die je zeker moet overwegen, is een warmtepompinstallatie die zowel kan verwarmen als koelen.

Het is natuurlijk niet altijd mogelijk om voor een permanente installatie te kiezen. Als je een huis of appartement huurt, bijvoorbeeld, dan moet je op zoek naar een systeem dat geen schade toebrengt aan de woning en dat je weer kunt wegnemen. Ook als je niet van plan bent om nog jaren op een plek te wonen, ga je best voor een minder definitieve oplossing. Daarvoor bestaan er mobiele airco-units, luchtkoelers en ventilators. Lees verder voor meer uitleg over de verschillende principes.

Tot slot zijn er ook een rits niet-technologische ingrepen of trucjes die je huis behoeden voor opwarming in de zomer. Ook dat begint al in de (ver)bouwfase. Een volledig beglaasde zuidgevel, dat is vragen om problemen. En doordat huizen vandaag zo goed geïsoleerd en luchtdicht zijn, kan de hitte hoe dan ook minder makkelijk weg. Maar met een goed ventilatiesysteem en een aantal slimme tips kun je de hinder zeker beperken.

Het principe van airconditioning is eenvoudig: een warmtewisselaar in het aircotoestel absorbeert de aangezogen warme lucht en koelt die af. Die afgekoelde lucht wordt vervolgens de kamer ingeblazen. Een airconditioning maakt de lucht snel een aantal graden koeler. Voor je gezondheid is het wel van belang dat je de binnentemperatuur niet te drastisch verlaagt: het verschil met de buitenlucht mag niet te groot zijn. Ook een goed onderhoud van je aircotoestel is essentieel om het gezond te houden.

Een mobiele airco is handig omdat je die enkel uithaalt wanneer je ze nodig hebt. Zo’n toestel werkt met een afvoerslang die de warmte naar buiten afvoert. Die slang moet door een raam liggen. Nadeeltje is dus wel dat je een raam open moet laten wanneer je de airco gebruikt. Gelukkig zijn er tegenwoordig speciaal daarvoor bestemde afdichtingssystemen te koop. Je keuze van aircotoestel hangt van verschillende factoren af: hoe groot is de kamer die je wilt verkoelen, hoe goed is je huis geïsoleerd, hoe zit het met de zonoriëntatie, hoe groot zijn de ramen in de ruimte? Pas als je al die paramaters weet, kun je inschatten welk vermogen je nodig hebt om een ruimte te koelen. Dat is allemaal best complex, dus het vergt wel wat voorbereidingswerk. Gelukkig lopen er in de MediaMarkt-winkels specialisten rond die je verder kunnen helpen.

Om het vermogen van airco’s aan te duiden, wordt de unit ‘BTU’ gebruikt. Dat acroniem staat voor ‘British Thermal Unit’ en duidt de hoeveelheid energie aan die nodig is om de temperatuur van 0,45 liter (of 1 pond) water een graad te verhogen. BTU wordt dus gebruikt om thermale energie te meten. Is de BTU van je aircotoestel te hoog voor de ruimte waarvoor je ze nodig hebt, dan kan het toestel ‘overwerkt’ geraken en minder lang meegaan. Is de BTU te laag, dan zal de ruimte niet voldoende afgekoeld worden.

Een aircosysteem verbruikt wel wat elektriciteit. Om de milieu-impact te beperken, kies je best voor een toestel met A+ op het energielabel. Pas het vermogen ook aan de ruimte die je wilt koelen aan. De BTU is daarin dus een goede leidraad. Nog iets waar je op moet letten? Dat het toestel van je keuze op een natuurlijk koudemiddel werkt, zoals propaan, ammoniak of pentaan. De synthetische varianten zijn potentieel schadelijk voor de atmosfeer als ze zouden vrijkomen in de lucht.

Een aircotoestel is een investering waar je liefst zo lang mogelijk plezier aan beleeft. Onderhoud je het toestel niet goed, dan gaat de efficiëntie achteruit en zijn ook je veiligheid en gezondheid niet meer gegarandeerd. Vervang de filters in het toestel zo vaak als de gebruiksaanwijzing aangeeft. Daarnaast heeft een airco af en toe ook een grote onderhoudsbeurt nodig, net zoals pakweg je boiler. Wil je helemaal zeker zijn van een goed onderhoud? Laat dan een gespecialiseerde technicus langskomen.

Een airconditioningtoestel ‘conditioneert’ of behandelt de lucht. Het toestel kan verkoelen of verwarmen, maar vaak ook ontvochtigen. Een aircooler of luchtkoeler is eenvoudiger van werking: die koelt de lucht door water te laten verdampen in de ruimte. Hoe koeler het water in de watertank, des te koeler is de lucht die wordt uitgeblazen. Het is minder efficiënt dan een airco, maar het is wel een compacter toestel zonder afvoerslang. Het hangt er dus wat van af wat jouw verkoelingsnood precies is.

Omdat een luchtkoeler water verdampt in de ruimte, kan de luchtvochtigheid gevoelig stijgen. Ventileren is tijdens het gebruik dan ook noodzakelijk. Zet het toestel bijvoorbeeld dicht bij een open raam. Dat gaat makkelijk, want de meeste luchtkoelers hebben wieltjes en zijn makkelijk verplaatsbaar. Bijkomend onrechtstreeks voordeel van een luchtkoeler is dus dat er continu verse lucht naar binnen komt, omdat er goed geventileerd wordt. Luchtkoelers verbruiken trouwens ook aanzienlijk minder energie dan een airco en ze zijn ook een stuk goedkoper.

Naast airconditioning en luchtkoeling kun je ook opteren voor ventileren met een speciaal daarvoor bestemd toestel. Een standaardventilator heeft bladen die ronddraaien en een fris windje verspreiden in de omgeving van het toestel. Dat is best verkwikkend, maar de temperatuur van de ruimte gaat er niet mee naar omlaag. Als het echt heet is, heeft een ventilator dan ook niet spectaculair veel effect. De warme lucht wordt dan gewoon een beetje verplaatst. Dat neemt niet weg dat zo’n ventilator bijvoorbeeld aan je bureau best deugd kan doen.

Er zijn ook enkele trucjes om zelf zo koel mogelijk te blijven tijdens een hittegolf. Drink liever lauwe drankjes dan ijskoude, eet licht verteerbare kost, sport niet te intensief, easy on the make-up (dat isoleert je huid, echt waar), laat je voeten rusten in een koud voetbadje of verkoel je polsen met koud water, neem een lauwe douche voor het slapen, draag luchtige kleding (bijvoorbeeld van katoen), …